De fiscus als hoofdsponsor van Tesla en Jaguar?

De politiek wil ons uit de auto op fossiele brandstoffen jagen, en dat is deels gelukt. De vermogende autobezitters zijn in het fiscale gat gesprongen. De subsidie gaat dus vooral naar de Nederlanders die meer te besteden hebben. Maar daar heeft de politiek iets op gevonden, helaas veel te laat. Wij betalen mee aan de Tesla (ook wel groene Hummer genoemd) die je op de weg ziet.

Huizen moeten van het gas af en auto’s van benzine en diesel. De dieselauto’s worden al sterk ontmoedigd door milieuzones in steden en de naar verhouding hoge prijzen aan de pomp. We moeten zo snel mogelijk elektrisch rijden. Je kunt discussiëren over de belasting van deze auto’s op het milieu, maar we willen ons nu eerst richten op het slechte politieke beleid.

Wat doet de politiek fout?

Het van de daken roepen dat wij onze heilige koe moeten inruilen voor een voertuig op stroom heeft geen effect. Met geld schuiven kan mensen motiveren om de stap te zetten, en dat heeft de overheid dus gedaan. Voor de periode 2018 t/m 2022 is €700 miljoen vrijgemaakt aan subsidie. Hiermee wordt de prijs van de auto’s gedrukt en wordt een vrijstelling gegeven voor motorrijtuigenbelasting. Bijtelling voor de zakelijke rijders wordt beperkt gehouden, namelijk 4% in plaats van 22%. Waar ze geen rekening mee hebben gehouden is dat vooral de financieel beter bedeelde Nederlanders voordeel pakken. Tesla en Jaguar leverde de helft van de in 2018 verkochte elektrische auto’s. In meerdere opzichten is dat dodelijk voor de subsidiepot, namelijk:

• De aanschafwaarde van de gemiddelde auto viel hoger uit door de dure merken. Dus een grotere greep uit de subsidiepot;
• Er zijn 25.086 elektrische auto’s verkocht in 2018, terwijl gerekend was op 11.000 stuks.

Dus, het subsidiepotje is al leeg... Een groot deel van dit belastinggeld is uitgestrooid over de villawijken.

Vanaf dit jaar zijn er maatregelen getroffen

Vorig jaar is aangekondigd dat zakelijke rijders vanaf januari 2019 voor nieuwe auto’s van € 50.000 of meer een bijtelling krijgen van 22% in plaats van 4%. Dat gaat effect hebben, maar heeft er ook voor gezorgd dat er alleen al in december nog snel 2200 Tesla’s en 2600 Jaguars verkocht zijn. Eigenlijk heeft de aankondiging van de beperking geresulteerd in een verkoopspurt voor deze automerken. De schade is al geleden, hoewel de financiële lasten voor de toekomst wel beperkt worden door de ingreep vanaf 1 januari.

Rijden in een middenklasse benzineauto of een elektrische auto van een ton

Het NRC heeft hoogleraar automotive Maarten Steinbuch van de TU in Eindhoven geraadpleegd over dit issue. Voor ondernemers werd een Tesla van € 100.000 bereikbaar door de gunstige fiscale regels . Qua kosten was het te vergelijken met een benzineauto van € 40.000. De regeling heeft er dus voor gezorgd dat ondernemers meer comfort krijgen en ook nog eens in luxe rond kunnen rijden.

Was het effect niet in te schatten?

In de periode vóór Prinsjesdag spendeert het Kabinet weken om effecten van maatregelen door te laten rekenen. Via het CPB komen er berekeningen op maat waaruit blijkt hoeveel procent Nederlanders in het nieuwe jaar erop vooruit gaan. Zijn ze niet tevreden met de uitkomsten? Dan draaien ze aan de knoppen tot het gewenste resultaat in beeld komt. Ik vraag mij af of ze dat niet hadden kunnen doen bij de subsidie voor elektrische auto’s...

Nu is het wachten op goedkopere elektrische auto’s die ook nog een redelijke actieradius hebben. De Tesla is namelijk vooral zo populair omdat je veel kilometers kunt rijden op een volle accu. De regeling van vorig jaar was jammer, maar we richten de neuzen nu weer op de toekomst.