Bekendmaking zorgpremies; Alles wat je moet weten over deze ‘premierace’ en de risico’s

Elk jaar op 12 november start in Nederland de "premierace" onder zorgverzekeraars. Op deze datum maken zij om uiterlijk 23:59 uur hun nieuwe premies voor het komende jaar bekend en krijgen consumenten tot en met 31 december de kans om over te stappen naar een nieuwe zorgverzekering. Sommige verzekeraars houden tot 23:59 uur hun kaarten op de borst, om zo met het beste aanbod te kunnen komen. Vergelijkingssite Poliswijzer.nl verwacht dat de strijd om het beste aanbod dit jaar groter dan ooit zal zijn, omdat vorig jaar duidelijk werd dat de beste premie hanteren een echte “winner takes it all” situatie kan opleveren.

Waarom willen zorgverzekeraars de goedkoopste zijn?

In de Nederlandse zorgverzekeringsmarkt is er sprake van harde concurrentie. Zorgverzekeraars strijden elk jaar om de gunst van de consument door aantrekkelijke premies aan te bieden. Maar waarom is het zo belangrijk voor verzekeraars om de goedkoopste zorgverzekering te hebben?

De markt is sterk gedreven door prijsgevoeligheid. Veel mensen vergelijken zorgverzekeringen op basis van premie en stappen snel over naar een goedkopere optie, vooral voor de basisverzekering. Door een scherpe premie aan te bieden, kunnen zorgverzekeraars nieuwe klanten aantrekken en hun marktaandeel vergroten. De verzekeraar met de goedkoopste zorgverzekering kan zijn klantenbestand tijdens het overstapseizoen zo met meer dan 450.000 nieuwe klanten zien groeien.

Bovendien speelt klantenbinding een rol. Door aantrekkelijke premies te bieden, hopen verzekeraars dat hun huidige klanten niet overstappen naar een concurrent. Dit is een slimme strategie, omdat het behoud van bestaande klanten vaak goedkoper is dan het werven van nieuwe klanten.

Een ander typerend kenmerk van het zorgseizoen is het moment dat consumenten overstappen van zorgverzekering. Jorn Alders, zorgverzekeringsexpert van Poliswijzer.nl:” De meeste overstappers regelen hun nieuwe zorgverzekering vooral de laatste 3 dagen van het jaar. De helft van alle overstappende consumenten switcht dan van zorgverzekering. Dit betekent topdrukte vlak voor de deadline op 31 december.”

Kleine premieverschillen, grote impact

Een opvallend voorbeeld uit 2023 is hoe FBTO erin slaagde 472.000 overstappers aan te trekken, ondanks een minimaal premieverschil met de directe concurrenten. Voor FBTO betekende dit bijna een verdubbeling (89%)[i] van hun klantenbestand qua zorgverzekeringen. FBTO wist veel nieuwe klanten binnen te halen met een premie die slechts 95 cent per maand goedkoper was dan de op één na goedkoopste verzekeraar, VinkVink van Menzis.

Hoewel het verschil in premie gering was, heeft FBTO aanzienlijk meer overstappers weten aan te trekken dan VinkVink. Dit laat zien dat consumenten niet alleen naar de prijs kijken, maar ook naar andere factoren zoals merkbekendheid, klanttevredenheid en de flexibiliteit van de aanvullende pakketten. FBTO profiteerde van zijn sterke naamsbekendheid als onderdeel van het Achmea-concern en bood daarnaast aantrekkelijke opties voor aanvullende modules, wat consumenten waardeerden.

De premierace op 12 november: Hoe werkt het?

De premierace begint elk jaar op 12 november. Zorgverzekeraars zijn wettelijk verplicht om hun premies voor de basisverzekering voor het komende jaar op deze datum te publiceren. Maar dit mag dus ook om 23:59 uur ‘s avonds, zodat de concurrentie je niet meer kan overtreffen. Dit markeert de start van het overstapseizoen.

Traditiegetrouw is zorgverzekeraar DSW de eerste die de premie bekendmaakt. Vaak is dit al weken voor de deadline. Voor zorgverzekeraars die juist prijsvechters in de markt zetten, is 12 november een erg spannende dag. Verzekeraars wachten tot de laatste minuut voor middagnacht om hun premie bekend te maken. Met de hoop de goedkoopste te zijn.

Jorn Alders, zorgverzekeringsexpert: “Een zorgverzekeraar heeft maar één kans om zijn premie bekend te maken, waarbij zorgverzekeraars letterlijk tot 23:59u naar elkaar kijken wie welke premie hanteert. Dit spel wordt ieder jaar spannender omdat steeds meer consumenten prijsbewust zijn en goed gaan vergelijken.”

Een goede inschatting én budgettering is dus cruciaal. De goedkoopste zijn en er veel nieuwe klanten bijkrijgen klinkt erg aanlokkelijk, maar is zeker niet zonder risico’s.

Het inzetten van reserves: Voordelen en risico's

Om hun premies concurrerend te houden, zetten veel zorgverzekeraars hun reserves in om de premies te dempen. Dit betekent dat ze een deel van hun opgebouwde reserves gebruiken om te voorkomen dat de premie het jaar erop teveel stijgt. Maar wat houdt dit precies in, en wat zijn de risico’s hiervan?

Een gedeelte van het risico schuilt in de schaduw van het aanlokkelijke beeld van het binnenhalen van veel nieuwe klanten. Nieuwe klanten hebben namelijk niet bijgedragen aan het opbouwen van de reservepot, maar profiteren wel van de lagere premie. Zo kan het zijn dat een verzekeraar het ene jaar hard groeit en dit zo'n aanslag op de reservepot tot gevolg heeft, dat het volgende jaar minder uit de reservepot gehaald kan worden om aan premiedemping te doen.

Jorn Alders van Poliswijzer.nl: “Stel een verzekeraar heeft 2 miljoen klanten en doet 10 euro per maand lagere premie uit de reservepot. Dat kost gelijk 10x12x2.000.000= 240 miljoen. Groeien ze door de lage premie met 500.000 nieuwe klanten, dan kost dat nog eens 60 miljoen extra uit de reservepot. Met dit extra bedrag moet dus rekening gehouden worden bij het vaststellen van de premie.”

Hoewel het inzetten van reserves op korte termijn voordelen biedt, kan dit op lange termijn problemen veroorzaken. Als een zorgverzekeraar jaar na jaar zijn reserves aanspreekt, kunnen deze reserves uitputten. Dit kan leiden tot forse premiestijgingen in de toekomst als de reserves op zijn. Bovendien moeten zorgverzekeraars voldoen aan solvabiliteitseisen. Als hun reserves te laag worden, kunnen zij in de problemen komen met toezichthouders zoals De Nederlandsche Bank.