Fraude in de zorg - vooral bij mondzorg

Het Informatie Knooppunt Zorgfraude (IKZ) registreerde 447 fraudesignalen in de zorg in 2016. Dat zijn er 19 meer dan in 2015. De meeste meldingen gingen over vermeende fraude in de mondzorg. Dit blijkt uit de rapportage 'Signalen Zorgfraude 2016' die minister Schippers (VWS) naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Wat is het IKZ?

Het IKZ is in november 2016 opgericht met als doel fraude in de zorg op te sporen, te onderzoeken en waar nodig te bestraffen. Het is een samenwerkingsverband van negen organisaties. Dit zijn de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Inspectie SZW), de Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst (FIOD), het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ), de Belastingdienst, Zorgverzekeraars Nederland (ZN),  de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Openbaar Ministerie (OM). Een van de taken van het IKZ is het jaarlijks opstellen van een rapportage over de signalen van zorgfraude. 

Mondzorg

In hoeveel van de 447 signalen echt fraude is bewezen, is niet bekend. In 40 procent van de meldingen gaat het om het in rekening brengen van duurdere behandelingen dan gegeven werden. Een kwart van de meldingen heeft betrekking op orthodontie en de tandartskosten. Zorgverzekeraars ontvangen steeds minder onterechte zorgdeclaraties, maar het aantal vermoedelijke fraudegevallen neemt wel toe. 

Proberen orthodontisten en tandartsen de zorgverzekeraars te flessen? Nee, dat valt mee. De naar verhouding grote aantal fraudesignalen zijn te verklaren. Er is namelijk veel media-aandacht geweest vorig jaar zomer en in het najaar voor de codes die gebruikt worden in de mondzorg. Dit maakt mensen alerter, en dus komen er ook meer meldingen van onjuiste coderingen. Er was vorig jaar in juli, september en in november een piek in het aantal meldingen.

Waar komen de meeste fraudesignalen vandaan?

Koploper is mondzorg met 110 fraudemeldingen. De nummer twee was de geestelijke gezondheidszorg met 86 meldingen en nummer drie de medisch specialistische zorg met 68 meldingen. De meeste meldingen waren afkomstig van de patiënten zelf (klik op de afbeelding voor een vergroting).

Bij twijfel of een rekening klopt, kun je het beste eerst bij de zorgverlener zelf informeren. Blijft de twijfel bestaan of klopt het gewoon niet, dan kun je terecht bij het NZa. Het voorkomen van fraude heeft iedereen baat bij.

Ook gemeenten zetten in op het bestrijden van fraude

Gemeenten krijgen ook een steeds grotere verantwoordelijkheid in de zorg. Hierdoor krijgen zij ook de taak om fraude tegen te gaan. Maar daar is specialistische kennis voor nodig, die gemeenten vaak niet in huis hebben. Logisch ook, want de wet- en regelgeving is complex. Ongeveer 70 gemeenten hebben bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) om hulp gevraagd bij de bestrijding van fraude. Vermoedelijk loopt de schade in de miljoenen euro’s, dus wel zaak om er geld en energie in te steken. Als het niet wordt bestreden, zal het probleem steeds groter worden.

Met z’n allen moeten we voorkomen dat de zorg onbetaalbaar wordt. Als patiënt kun je kritisch zijn en vermoedens van fraude rapporteren. Er ligt ook een belangrijke taak bij de beleidsmakers. Op dit moment worden frauderende instellingen alleen maar op de vingers getikt. Ze worden streng toegesproken en moeten het onterecht geclaimde bedrag terugbetalen. Dit is natuurlijk niet de manier om fraudeurs aan te pakken. Een zware boete zal meer indruk maken. Wij willen immers met z’n allen een betaalbare zorgverzekering.

Zie ook: Fouten en fraude in de zorg (Rijksoverheid)